santutegia

Urola ibaiaren bailaran kokaturik, Loiolatarren familiako dorretxearen inguruan eraiki zen multzo arkitektonikoa da.

Bi gertakarik bilakatu dute Loiola etengabeko erromesaldi-gune:1491n, Iñigo López de Loyolaren jaiotzak; eta, 1521ean, bere konbertsioak.

dorretxea

Iñigoren historian, funtsezko lau une izango dira bere jaiotetxea XVI. mendetik gaurdaino, mundu guztiko erromes eta turistei irekitzen zaien harrera, topaketa eta hausnarketa gune bilakatuko dituztenak.

1521

Kanoikada batek hondatu zizkion hankak Iñigori Iruñea defendatzen zuen bitartean. Bere jaiotetxean, susperraldian dagoela bere senideen laguntza hartuz, Kristoren eta Santuen bizitzari buruzko liburu batzuk irakurtzean Jainkoaren deita sentitzen da.

Egun, Jainkoari bere burua eman zion leku hau, bere konbertsioari eskainitako kapera gisa gordetzen da. Honaino, oso garai eta leku desberdinetako erromesak iristen dira, Iñigoren bizitzako une erabakigarri hau gogoratu eta bizitzeko asmoz.

1535

14 urtetan etxetik kanpo egon ondoren, Iñigo bere jaioterrira itzultzen da bere gaixotasunetik sendatzeko asmoz. Orain bere auzokoek ikusiko duten Iñigo hau, garain batean ezagutu zuten gorteko pertsona ospetsu haren erabat ezberdina da.

Behartsuekin bizi da eta bailaran predikatzen du. Denak harriturik entzun eta begiratzen diote itzuli den erromes hori, Jainkoaren aintzarekiko erabateko grina agertzen duen honi.

1551

Lehenengo jesuitek ikusmin handia zuten Inazioren jaiotetxea eta bereziki bere konbertsioa gertatu zen lekua ezagutzeko.

Frantzisko Borja, 1551n etorriko da bere lehen Meza familiaren otoitz lekuan emateko.

1622

1622ko martxoaren 12an San Inazio santu egin zutenean, Jesusen Lagundiak bere sortzailea konbertitu zen lekuarekiko ardurta eta mirespena bultzatzen ditu.

1681ean etxearen jabetza hartzen du eta gaur egun Loiolako Santutegia bezala ezagutzen dugunaren eraikitzeari hasiera emango dio.

eraikuntza

Monumentu arkitektoniko handi honen planoak egitea ez zen inolaz ere lan erraza izan.

Bere eraikuntza, XVII. mendean hasi eta XX. mendearen hasiera arte luzatu zen.

1go fasea: planoak

Basilika, Carlo Fontana arkitektu italiarrak (1634-1714) diseinatu zuen. Gaur egun ez ditugu jatorrizko planoak gordetzen; baina Erromako hainbat elizatan, hura gogorarazten diguten adibideak aurki ditzakegu.

Berniniren dizipulu hau, ez zen inoiz Loiolan egon, baina hala ere, Gipuzkoako bailara txiki batean, garai hartako estilo arkitektonikoa islatzen jakin izan zuen.

2. fasea: eraikina

Gaur egun ezagutzen dugun multzoa, eraikuntzak aurrera egin ala, sortzen ziren arazoei aurre egiten jakin zuten bertako hainbat arkitekturen lana izan zen: Antonio Larraza, Martin Zaldua, Sebastian Lekuona eta, batik bat, Inazio Iberorenak.

Horrela bada, XVII. eta XVIII. mendeetan, Loiola Gipuzkoako arkitekturaren esperimentazio gunea bilakatu zen.

3. fasea: amaiera

Eraikuntza lanak hainbat aldiz geratu ziren. XX. mendearen hasiera arte itxaron behar izan zen eraikuntzaren lanak amaitutzat emateko.

Hala ere, dorretxeak azken bi mendeetan hainbat berrikuntza izan ditu. Berrienak, 1991n inauguratutakoak, Loiolatarren etxea, jatorrizko erara itzuli zuen.

santutegia XX.-XXI. mendeetan

1956: San Inazioren heriotzaren IV. Mendeurrenaren Jubileua

1982: Joan Paulo II.a Aita Santuaren bisitaldia

1991: San Inazioren jaiotzaren V. Mendeurrenaren Jubileua

2006: San Inazioren heriotzaren 450. urtemuga eta, San Frantzisko Xabier eta San Pedro Fabro jaio zireneko V. Mendeurrena

2011: MAGIS esperientzia gazteentzat

2015-2016: Inaziotar bidearen Lehenengo Jubileua

2021-2022: San Inazioren konbertsioaren V. Mendeurrenaren Jubileua